Zorgorganisaties hebben te maken met een toenemende marktwerking waarbij de nadruk steeds meer ligt op kwaliteit en efficiëntie. Naast de toenemende concurrentie en steeds hogere eisen en verwachtingen van patiënten hebben zorginstellingen te maken met grote krapte op de arbeidsmarkt. Zorgorganisaties staan hierdoor voor grote uitdagingen. Het personeel speelt hierbij een cruciale rol en zal mee moeten veranderen om de kwaliteit, veiligheid en efficiëntie in de zorg te verbeteren. Een goed Human Resource Management (HRM) kan zorginstellingen helpen om ervoor te zorgen dat de medewerkers voldoende capaciteiten, motivatie en mogelijkheden krijgen om mee te werken aan de veranderingen in de zorgsector en om een bijdrage te leveren aan afdelingsprestaties. De mate van betrokkenheid is van invloed op de prestaties van de organisatie. Daarom is het voor zorginstellingen zinvol om meer inzicht te krijgen in de relaties tussen HR-praktijken en de betrokkenheid van de medewerkers. Over de manier waarop medewerkers bijdragen aan organisatie- en afdelingsprestaties en de rol van het HRM-beleid daarin is nog weinig bekend. Dit is de zogenaamde ‘black-box’ van de HRM-wetenschap. Dit onderzoek heeft als doelstelling om inzicht te krijgen in de manier waarop HRpraktijken op afdelingsniveau bijdragen aan de mate van betrokkenheid van de medewerkers in de gezondheidszorg. Het uitgangspunt hierbij is dat de mate van affectieve betrokkenheid wordt beïnvloed door de gevoerde HR-praktijken op afdelingsniveau. Er is gekeken naar de vijf belangrijkste HR-praktijken. Deze zijn samengevoegd tot drie HR-bundels gericht op de capaciteiten, motivatie en participatiemogelijkheden van medewerkers. Hierbij zijn de twee HR-praktijken ‘werving en selectie’ en ‘ontwikkeling en carrièremogelijkheden’ gericht op het vergroten van kennis en kunde. De twee HR-praktijken ‘beloningen’ en ‘beoordeling en evaluatie’ zijn gericht op het motiveren van mensen. En de HR-praktijk ‘participatie en communicatie’ is gericht op het vergroten van de participatiemogelijkheden. Wanneer medewerkers deze HR-praktijken ervaren zullen zij dat zien als steun vanuit de organisatie. Dit heeft invloed op de betrokkenheid van deze medewerkers. Door middel van kwantitatief onderzoek is op afdelingsniveau gekeken in hoeverre deze HR-bundels invloed hebben op de betrokkenheid van de medewerkers in de gezondheidszorg. Dit onderzoek, uitgevoerd bij 40 afdelingen bij zes willekeurige zorginstellingen, heeft alleen het effect van de HR-praktijk ‘beloningen’ op de betrokkenheid van medewerkers aangetoond. Aan de hand van dit resultaat zijn aanbevelingen voor zorginstellingen geformuleerd die gericht zijn op het gebruik van de HR-praktijk ‘beloningen’ op afdelingsniveau om de betrokkenheid te vergroten.

Dr. F.C. v/d Voorde, Drs. M. Veld
hdl.handle.net/2105/8511
Master Zorgmanagement
Erasmus School of Health Policy & Management

Verheijden-Melssen, S. (2010, June). HRM-praktijken en medewerkeruitkomsten. Master Zorgmanagement. Retrieved from http://hdl.handle.net/2105/8511