"Word just in- the world loves Dutch trance"

Nederlandse popmuziek is in toenemende mate succesvol, ook in het buitenland; de export is de afgelopen jaren gegroeid en vertoont nog steeds een stijgende lijn. Om meer inzicht te krijgen in het internationale succes van Nederlandse popmuziek is in deze thesis onderzoek gedaan naar de positie van Nederland binnen het wereldcultuurstelsel op het gebied van popmuziek, en naar de reputatie van Nederlandse popmuziek in het buitenland. De vraag die hierbij centraal stond was: Wat karakteriseert de Nederlandse popmuziek met internationaal succes en in hoeverre en hoe wordt Nederlandse popmuziek als Nederlands gerepresenteerd in Britse en Duitse muziektijdschriften? Om antwoord te geven op deze vraag zijn de kenmerken van 57 Nederlandse popartiesten en -groepen met internationaal succes in 2006, 2007 en 2008 bestudeerd. Resultaten tonen aan dat het internationale succes van de Nederlandse popmuziek is gebaseerd op incidentele uitschieters en acts die opereren in een nichemarkt. De meeste successen worden geboekt in de categorieën pop/rock en dance, het gaat om muziek met de genreclassificaties rock, metal en/of punk en trance, house en/of techno. In de muziek wordt voornamelijk gebruik gemaakt van de Engelse taal, de perifere Nederlandse taal wordt nauwelijks gebruikt. Het succes is voornamelijk geconcentreerd op de Continentale Europese en Engelstalige exportmarkt. Het exportsucces van de dance is beduidend internationaler dan dat van de pop/rock; DJ/producers begeven zich vaker op de Latijns Amerikaanse, de Aziatische en de Afrikaanse markt. De taalbarrière speelt binnen de Nederlandse dance een kleinere rol dan binnen de pop/rock, vanwege de geringere taalafhankelijkheid binnen dit genre, en de DJ/producers zijn makkelijker verplaatsbaar dan rockartiesten en -groepen, vanuit zowel logistiek als financieel oogpunt. Vervolgens is gekeken naar de media representatie van dertien dance (o.a. Armin van Buuren) en dertien rock acts (o.a. Within Temptation) met internationaal succes in 2006, 2007 en 2008. De media representatie is bestudeerd aan de hand van inhoudsanalyse van het Britse tijdschrift DJ Mag (dance) en het Duitse tijdschrift Rock Hard (rock). Resultaten laten zien dat Nederlandse dance en rockacts worden gerepresenteerd als Nederlands. Het meest wordt er verwezen naar de nationaliteit van de artiesten, naar Nederland en Nederlandse steden, naar specifieke locaties en festivals in Nederland, en naar Nederlandse muziek of muziek uit Nederland. DJ/producers en hun muziek worden in grotere mate met Nederland geassocieerd dan rockacts en hun muziek. De succesvolle buitenlandexploitatie van dance, en de daarmee samenhangende centrumpositie die Nederland inneemt binnen het wereldpopmuziekstelsel op het gebied van dance leiden tot positieve representatie in het buitenland. Deze draagt bij aan beeldvorming over Nederland in het buitenland, die zowel van cultureel, als maatschappelijk, als economisch belang kan zijn. Positieve beeldvorming over Nederland kan leiden tot imagoversterking van Nederland en haar cultuur; kennis van en waardering voor Nederland in het buitenland worden vergroot. Verwijzingen naar Nederland in het Duitse Rock Hard laten zien dat associatie met Nederland onbewust ook een negatieve invloed zou kunnen uitoefenen op de beeldvorming. In de muziek van een aantal rockacts wordt kritisch gereflecteerd op maatschappelijke gebeurtenissen in Nederland. Het beeld dat van Nederland geschetst wordt vertoont discrepantie met het beeld dat de Nederlandse overheid graag wil uitdragen. De manier waarop de lezer dit beeld zal interpreteren is afhankelijk van zijn voorkennis over Nederland. Het feit dat de Nederlandse overheid geen onderscheid maakt naar inhoud bij de ondersteuning van popmuziek toont het Nederlandse libertaire culturele klimaat, waarin belang wordt gehecht aan de overtuiging dat kunst en cultuur in een democratische rechtsstaat inhoudelijk vrij zouden moeten zijn.