Hybride organisatiecultuur: the best of both worlds?!

Het onderzoek ‘Hybride organisatiecultuur: best of both worlds?!’ heeft tot doel om meer inzichten te krijgen in hybride organisaties. Een hybride organisatie wordt getypeerd als een organisatie waar langdurig verbindende combinaties of gradaties van publieke en private kenmerken bestaan, waardoor er rivaliserende aspecten aanwezig zijn binnen de organisatie. Hybride organisaties proberen private doelstellingen en publieke doelstellingen met elkaar te verenigen in één organisatie. Gezien het gegeven dat private doelstellingen en publieke doelstelling substantieel van elkaar verschillen, zal dit tot spanningen kunnen leiden in de organisatie. Dit onderzoek richt zich specifiek op de organisatiecultuur van hybride organisaties. Er is voor de organisatiecultuur gekozen omdat Brandsen, Van de Donk en Kenis (2006) in hun bundel Meervoudig Bestuur – publieke dienstverlening door hybride organisaties stellen dat een hybride bedrijfsvoering tot synergie kan leiden, mits er een sterke en stabiele organisatiecultuur aanwezig is. De organisatiecultuur fungeert dan als het ware als een bindmiddel van de organisatie. Een publieke organisatie heeft veelal een hiërarchiecultuur en een private organisatie een marktcultuur (Cameron & Quinn, 1999), maar de organisatiecultuur van een hybride organisatie was nog niet bekend. Dit onderzoek is dan ook een oriënterende studie naar de organisatiecultuur van hybride organisaties. De verwachting bestond dat de organisatiecultuur van hybride organisaties tussen de organisatieculturen van publieke organisaties en de publieke organisaties in zou staan. De probleemstelling van het onderzoek luidt als volgt: Wat is de invloed van hybriditeit op de organisatiecultuur? En hoe is dat te verklaren? Het onderzoek is uitgevoerd bij drie organisatietypen: publieke organisatie (Dienst Stedenbouw en Volkshuisvesting van de Gemeente Rotterdam), hybride organisatie (Woonstad Rotterdam) en private organisatie (ERA Contour). In de drie organisatietypen is dezelfde online vragenlijsten uitgezet. De vragenlijst is een gestandaardiseerde methode om de organisatieculturen te meten. Uit de analyses die volgen na de dataverzameling is gebleken dat de verwachting, dat de hybride organisatie tussen de publieke organisatie en private organisatie in staat, ten dele is uitgekomen. Tevens bleek de hybride organisatie, net zoals de publieke organisatie en de private organisatie, een dominante familiecultuur te hebben. Dat betekent dat er een prettige werkomgeving is waar mensen veel met elkaar gemeen hebben. Ten tweede werd er een sterke organisatiecultuur verwacht. Deze verwachting bleek niet uit te komen, een hybride organisatie heeft een grotere spreiding (meer subculturen) dan de andere organisatietypen. Subculturen ontstaan rond het type doelstelling waarmee men te maken heeft (financiële doelstellingen, maatschappelijke doelstellingen of beide). Tot slot bestond de verwachting dat een hybride organisatie een vitale organisatie is die goed is om te schakelen tussen de tegenstrijdige doelen in de organisatie. Ook dit bleek niet het geval, de private organisatie is zelfs een vitalere organisatie dan de hybride organisatie.