Televisie 'Kijken'

Dit onderzoek richt zich op visueel gehandicapten en televisiekijken. Aan de hand van deze verhouding wordt er gekeken naar de rol die de voorziening gesproken ondertiteling, hierin mogelijk zou kunnen spelen. Centraal staat daarom in dit onderzoek de vraag: ‘In hoeverre hebben mensen met een visuele handicap behoefte aan de voorziening gesproken ondertiteling?’ Visueel gehandicapten zijn geïnterviewd over het kijken naar televisie. Belangrijk was hoe het kijkgedrag is en welke rol televisie speelt in hun dagelijks leven. Omdat er veel factoren zijn die invloed kunnen uitoefenen, zijn er verschillende onderwerpen besproken in de interviews. Demografische gegevens zijn van belang, zoals de visuele handicap en de woon-/gezinssituatie. Maar ook onderwerpen als programmavoorkeur, het gebruik van andere media en de voorziening gesproken ondertiteling zijn belangrijk. Het kijkgedrag van visueel gehandicapten komt nagenoeg overeen met dat van mensen zonder visuele handicap. Het grootste verschil is dat visueel gehandicapten de televisie bewuster aan of uitzetten en dat zij echt geïnteresseerd moeten zijn in een programma om het te willen kijken. Dit heeft te maken met de visuele handicap, die ´bepaalt´ hoe er televisie wordt gekeken. Afhankelijk van de mate en ernst van de visuele handicap, is televisiekijken inspannender dan voor mensen zonder visuele handicap. Ondanks deze inspanning, kijken visueel gehandicapten dagelijks televisie. Op zowel maatschappelijk als sociaal en individueel gebied is televisie voor hen erg van belang. Televisie houdt hen op de hoogte van de actualiteit, kan dienen als gespreksonderwerp, kan sociale interactie teweeg brengen en kan (onbewust) invloed hebben op verschillende niveaus van identiteit. De behoefte aan de voorziening gesproken ondertiteling wordt bepaald door een aantal belangrijke factoren. De mate en ernst van de visuele handicap spelen een belangrijke rol bij of gesproken ondertiteling nodig is. Sommige visueel gehandicapten kunnen de ondertiteling namelijk lezen. Een groot deel van de visueel gehandicapten krijgt hulp (van de partner) bij het televisiekijken, waardoor gesproken ondertiteling minder van belang wordt. Wat niet afhangt van de behoefte, maar wel het belang beïnvloedt, is de aanschafprijs. Veel visueel gehandicapten vinden de prijs te hoog in verhouding met de werking, waardoor zij aangaven niet genoeg televisie te kijken om een groot bedrag aan de voorziening te willen spenderen.