Stad, steen en stedenbouwkundige

Ontwerpers, architecten, ingenieurs, allen zijn bezig ‘dingen’ te ontwerpen. Al in mijn opleiding aan de TUDelft Bouwkunde en ook nu nog in mijn dagelijkse werk als uitvoerend architect kwam en komt bij mij de vraag zo nu en dan op: kunnen architecten met hun ‘dingen’, gebouw, huis, museum, stadspark of heel de Bijlmer, de samenleving bepalen of sturen? Of met andere woorden: is het mogelijk om als architect moreel verantwoordelijk te handelen, terwijl misschien de processen die door dat handelen op gang worden gebracht, contingent zijn? Aan de hand van het gedachtegoed van Bruno Latour probeer ik dichter bij de kern van deze vraag te komen. Als socioloog-filosoof is Latour een pionier (geweest) in het beschrijven van en gewicht geven aan de dingen, bijvoorbeeld aan de zielloze apparaten van onze tijd. Hij laat ons daarbij zien dat je de kluwens van de complexe processen of problemen kunt ontrafelen en kunt beschrijven aan de hand van de actor-netwerk theorie. Aan de hand van een voorbeeld project uit mijn omgeving ontrafel ik op een Latouriaanse manier een gebouw en kom ik tot mijn conclusies.