Sensationalisme in het NOS Journaal

Een gevolg van een commercialiserende nieuwsmarkt zou kunnen zijn dat de informatievoorziening op televisie steeds sensationeler wordt. Televisienieuws zou daarmee oppervlakkig worden en onvoldoende diepgang bieden om burgers goed te informeren. In deze thesis is daarom onderzocht welke kenmerken van sensationalisme het NOS Journaal vertoont en zijn uitspraken gedaan over verschillen tussen uitzendingen overdag en ’s avonds. Op basis van de gedachte dat het Journaal zich tijdens prime time meer moet aanpassen aan concurrerende nieuws- en amusementprogramma’s zou het Achtuurjournaal sensationeler zijn dan Journaals overdag. Sensationalisme is gedefinieerd als de mate waarin binnen (delen van) een item aspecten aanwezig zijn die bijdragen aan de levendigheid van het item. Omdat de kans op een sensationele verpakking van een item toeneemt als ook de inhoud sensationeel is, is het onderzoek gericht op items met een dramatisch onderwerp. Een kwantitatieve inhoudsanalyse van de berichtgeving over Joran van der Sloot, de Fritzl-zaak en de aanslagen in Mumbai wijst uit dat het Journaal inderdaad sensationeel is. Slechts in zeer beperkte mate blijkt dat het Achtuurjournaal sensationeler is dan Journaals overdag. Uit een kwalitatieve inhoudsanalyse blijkt dat de uitzendingen elkaar opvolgen als soapafleveringen waarbij – tegen de verwachting in – in het Achtuurjournaal meer ruimte is voor de uitleg en diepgang van informatie. Journaals overdag baseren zich eerder op sensationeel nieuws en een snellere, meer oppervlakkige en gemankeerde informatievoorziening.